Những năm gần đây, mỗi khi Khánh Hòa xuất hiện mưa lớn thì nhiều khu vực tại các xã vùng ven TP Nha Trang nhanh chóng chìm trong biển nước. Nhiều khu dân cư ngập sâu trên 1m, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân.

Một năm vài lần dọn… ngập

Anh Lê Xuân Hoa – một người dân xã Vĩnh Thạnh, TP Nha Trang cho biết, trong 20 ngày qua gia đình anh đã 2 lần dọn đồ chạy lụt. “Ngày 10 – 11/11, Nha Trang có mưa to và nước lũ dâng lên làm cả khu ngập nặng. Dù nhà tôi đã làm móng cao hơn mặt đường khoảng 0,5m và giật cấp thêm 20cm nhưng nước vẫn tràn vô nhà. Vừa dọn đồ chạy lũ được ít hôm thì ngày 30/11 Nha Trang lại mưa lớn, đến chiều nước lên nhanh và đến tối nước tràn vào nhà gần 1m, xe máy và nhiều tài sản khác hư hỏng do ngâm nước”, anh Hoa kể.

Nhiều khu vực xã vùng ven TP Nha Trang chìm trong biển nước hồi đầu tháng 12/2021. (Ảnh: Trung Vũ)

Theo anh Lê Xuân Hoa, khu vực xã Vĩnh Thạnh, Vĩnh Trung và Vĩnh Phương, Vĩnh Hiệp cứ mưa lớn là ngập, nếu xuất hiện tình trạng xả lũ từ các hồ chứa nước thì tình trạng ngập nghiêm trọng hơn.

Cùng cảnh ngộ với anh Hoa, ông Đoàn Văn Quang – một người dân xã Vĩnh Thạnh cho biết: “Tình trạng ngập nặng khi mưa lớn đã kéo dài nhiều năm nay nhưng chính quyền vẫn không có biện pháp hỗ trợ người dân. Nhà tôi chỉ cách trung tâm Nha Trang hơn 5km nhưng một năm dọn nhà chạy lũ mấy lần, nước rút thì cạo bùn, vệ sinh nhà, sắp xếp lại đồ dùng không bị hư hỏng mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc vì ngập lụt”, ông Quang bức xúc.

Ban Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Khánh Hòa cho biết, từ sáng 30/11 đến 6 giờ ngày 1/12, trên khu vực tỉnh Khánh Hòa đã có mưa to, có nơi mưa rất to khiến một số khu vực ngập nặng. Riêng tại TP Nha Trang, xã Vĩnh Trung và xã Vĩnh Thạnh gần như các thôn đều bị ngập và bị cô lập hoàn toàn với 2.299 hộ/9.073 khẩu (xã Vĩnh Trung) và 3.489 hộ/16.250 khẩu (xã Vĩnh Thạnh) bị ảnh hưởng.

Các khu vực khác như xã Vĩnh Phương có 1.423 hộ/5.540 khẩu bị ảnh hưởng, xã Vĩnh Hiệp có 1.080 hộ/3.672 khẩu bị ảnh hưởng, xã Vĩnh Ngọc ngập cục bộ thôn Xuân Lạc, Xuân Lạc 1 giao thông vẫn đi lại được.

Nói về tình trạng mưa lớn là ngập nặng ở khu vùng ven TP Nha Trang, kiến trúc sư (KTS) Nguyễn Văn Lộc – nguyên Giám đốc Sở Xây dựng, nguyên Chủ tịch hội Kiến trúc sư tỉnh Khánh Hòa cho biết, theo thiết kế hệ thống thoát nước của TP Nha Trang được tính toán, phê duyệt đã tính đến áp suất, tiết diện ống… đủ để thoát nước cho toàn thành phố khi có mưa lớn và lũ lụt.

Tuy nhiên, có thể do quá trình thi công chưa chuẩn về chiều cao nền và đấu nối không khớp với nhau nên nước thoát không kịp. “Một số khu bị ách tắc lớn hiện đã được “móc” lên làm lại để tạo sự đồng bộ”, ông Lộc cho hay.

Sáng 1/12 nước đã rút nhưng nhiều khu dân cư vẫn ngập sâu. (Ảnh: Trung Vũ)

Cũng theo KTS Nguyễn Văn Lộc, hiện TP Nha Trang vẫn đang sử dụng hệ thống thoát nước từ trước năm 1975 và hệ thống mới. Tuy hệ thống cũ có cải tạo nhiều lần nhưng khó tránh khỏi việc đấu nối giữa hệ thống cũ và mới không khớp với nhau nên lệch pha, lệch chiều cao nền dẫn đến việc thoát nước chưa được tốt.

“Theo tôi, một vấn đề chính là hiện nay các con sông đi ngang thành phố như: Sông Cái, sông Quán Trường, sông Tắc… và các nhánh của các con sông này đang bị bồi lấp khiến nước không kịp thoát ra biển khi mưa lũ xuất hiện. Việc cải tạo các con sông là cần thiết vì sẽ giúp cải tạo hệ sinh thái bền vững, cũng như giúp TP Nha Trang thoát lũ nhanh hơn”, ông Nguyễn Văn Lộc nhận định.

KTS Nguyễn Văn Lộc cũng cho biết thêm, chính quyền cần phải xem xét lại hệ thống thoát nước của các dự án tại khu vực phía Tây và dọc đường 23/10 về tính kết nối hệ thống thoát nước của những dự án này.

“Nhiều khu đất lớn được chia nhỏ làm nhiều dự án và mỗi dự án lại có hệ thống thoát nước riêng không khớp nối với nhau, chỗ cao chỗ thấp, dự án này chồng lên dự án kia làm hệ thống thoát nước không đồng bộ khiến việc ách tắc, thoát nước chậm khiến nhiều khu vực dân cư ngập nặng khi mưa lớn, lũ về”, ông Lộc nhận định.

Người dân mệt mỏi vì mỗi năm phải chạy lũ vài lần dù chỉ ở cách trung tâm TP Nha Trang hơn 5km. (Ảnh: Trung Vũ)

Trong khi đó, ông Châu Ngô Anh Nhân – Trưởng Ban Quản lý dự án Phát triển tỉnh Khánh Hòa cho biết, hiện đơn vị đang triển khai một số dự án giải quyết tình trạng ngập úng tại TP Nha Trang như dự án Hệ thống thoát nước mưa Khu vực Nam Hòn Khô và dự án Xây dựng trạm bơm nước mưa công suất 10m3/s.

“Dự án Hệ thống thoát nước mưa Khu vực Nam Hòn Khô vừa mới thực hiện công tác đền bù giải tỏa xong. Dự kiến cuối năm sẽ khớp nối với khu vực phía Bắc Nha Trang giúp khu vực này không còn ngập úng khi có mưa lớn. Riêng dự án xây dựng trạm bơm nước mưa công suất 10 m3/s khi đi vào hoạt động sẽ tạo áp suất lớn đẩy nước mưa thoát ra các cổng xả trên sông Cái giúp TP Nha Trang thoát nước nhanh khi có mưa lớn”, ông Nhân cho hay.

Nói thêm khu vực các xã vùng ven TP Nha Trang thường ngập nặng khi mưa lớn, ông Châu Ngô Anh Nhân cho biết, những năm qua các con sông tại TP Nha Trang bị bồi lập và việc phát triển đô thị đang xâm chiếm dòng chảy của các con sông này.